mã hóa dự trữ bão: giả kim thuật số trong giới doanh nghiệp

Giới thiệu

Thị trường vốn luôn không thiếu những câu chuyện gây ấn tượng, và sự trỗi dậy của Bitmine Immersion Technologies chắc chắn là một trong những cảnh tượng thu hút sự chú ý nhất. Vào tháng 6 năm 2025, công ty ít được biết đến này đã công bố chiến lược dự trữ Ethereum, giá cổ phiếu đã vọt lên từ 4,26 USD lên 161 USD chỉ trong vài ngày, mức tăng gần 37 lần. Sự kiện kịch tính này xuất phát từ việc công ty thông báo huy động 250 triệu USD thông qua bán riêng, toàn bộ số tiền sẽ được sử dụng để mua Ethereum làm tài sản dự trữ chính.

Hành động này không chỉ khiến giá cổ phiếu của họ tăng vọt mà còn tiết lộ sự biến đổi sâu sắc đang âm thầm diễn ra trong giới doanh nghiệp. Cuộc cách mạng này bắt đầu từ năm 2020 với bước đi tiên phong của MicroStrategy, và trường hợp của Bitmine đã đưa nó lên một tầm cao mới. Nó không còn chỉ đơn thuần sao chép con đường của Bitcoin, mà thông qua việc lựa chọn Ethereum và khéo léo bổ nhiệm nhà phân tích nổi tiếng Tom Lee làm chủ tịch, đã tạo ra một sự kết hợp chất xúc tác thị trường chưa từng có.

Điều này có phải đại diện cho một mô hình tạo ra giá trị bền vững mới, khéo léo sử dụng kỹ thuật tài chính và sự hiểu biết sâu sắc về tài sản kỹ thuật số? Hay chỉ đơn thuần là một quả bóng nguy hiểm do tâm lý đầu cơ thúc đẩy? Bài viết này sẽ phân tích sâu về hiện tượng này, từ "tiêu chuẩn Bitcoin" của MicroStrategy, đến những số phận khác nhau của các người theo đuổi toàn cầu, rồi đến cơ chế thị trường đứng sau sự bùng nổ của Bitmine, cố gắng tiết lộ sự thật của thuật giả kim trong kỷ nguyên kỹ thuật số.

Chương 1: Sáng thế - MicroStrategy và việc đúc "tiêu chuẩn Bitcoin"

Điểm khởi đầu của làn sóng hiện tại là tầm nhìn xa trông rộng (hoặc bị coi là liều lĩnh) của MicroStrategy và Giám đốc điều hành của nó, Michael Saylor. Vào năm 2020, công ty phần mềm này đã bắt đầu một canh bạc hoàn toàn thay đổi số phận của mình.

Trong bối cảnh toàn cầu bị bao phủ bởi chính sách nới lỏng tiền tệ do đại dịch Covid-19 gây ra, Saylor nhạy bén nhận ra rằng 500 triệu USD tiền mặt của công ty đang phải đối mặt với sự xói mòn nghiêm trọng do lạm phát. Ông so sánh số tiền mặt này với "những viên đá đang tan chảy", sức mua của nó giảm đi với tốc độ từ 10% đến 20% mỗi năm. Trong bối cảnh này, việc tìm kiếm các phương tiện lưu trữ giá trị để chống lại sự mất giá của tiền tệ trở thành ưu tiên hàng đầu của công ty. Vào ngày 11 tháng 8 năm 2020, MicroStrategy công bố đã chi 250 triệu USD để mua 21,454 bitcoin làm tài sản dự trữ chính. Quyết định này không chỉ là một sự đổi mới táo bạo trong quản lý tài chính của một công ty niêm yết, mà còn vẽ ra một bức tranh cho những người đi sau.

Chiến lược của MicroStrategy nhanh chóng chuyển biến thành một mô hình quyết liệt hơn: sử dụng thị trường vốn như một "máy rút tiền" cho Bitcoin. Công ty đã huy động được hàng tỷ đô la thông qua việc phát hành trái phiếu chuyển đổi và phát hành cổ phiếu theo giá thị trường, gần như toàn bộ số tiền này được sử dụng để tăng cường nắm giữ Bitcoin. Mô hình này tạo ra một vòng quay độc đáo: tận dụng giá cổ phiếu cao để có được nguồn vốn giá rẻ, sau đó đầu tư vào Bitcoin, trong khi giá Bitcoin tăng lên lại đẩy giá cổ phiếu lên cao hơn nữa. Tuy nhiên, mùa đông thị trường mã hóa năm 2022 đã mang lại thử thách nghiêm trọng cho mô hình này, khi thị trường một thời điểm tập trung vào rủi ro vỡ nợ của một khoản vay thế chấp Bitcoin trị giá 205 triệu đô la của công ty.

Mặc dù trải qua thử thách khắc nghiệt, mô hình của MicroStrategy cuối cùng đã tồn tại. Đến giữa năm 2025, lượng bitcoin nắm giữ của họ đã vượt quá 590.000 đồng, giá trị thị trường công ty đã tăng từ dưới 1 tỷ USD lên mức 100 tỷ USD. Điểm đổi mới thực sự của họ là việc tái cấu trúc toàn bộ công ty từ một công ty phần mềm thành "công ty phát triển bitcoin", cung cấp cho các nhà đầu tư một cách tiếp cận độc đáo, có lợi thế thuế và thân thiện với các tổ chức đối với bitcoin. Saylor thậm chí còn so sánh nó với một "ETF bitcoin giao ngay có đòn bẩy". Nó không chỉ đơn thuần là nắm giữ bitcoin, mà còn biến mình thành máy thu mua và nắm giữ bitcoin quan trọng nhất trên thị trường công khai, tạo ra một loại hình công ty niêm yết hoàn toàn mới - công cụ đại diện cho tài sản mã hóa.

Chương Hai: Môn Đệ Toàn Cầu - Phân Tích So Sánh Các Trường Hợp Đa Quốc Gia

Sự thành công của MicroStrategy đã thắp sáng trí tưởng tượng của giới doanh nghiệp toàn cầu. Từ Tokyo đến Hồng Kông, và đến các góc khác của Bắc Mỹ, một nhóm "đồ đệ" bắt đầu xuất hiện, họ hoặc sao chép hoàn toàn, hoặc khéo léo cải biên, trình diễn một loạt câu chuyện vốn hấp dẫn nhưng có kết cục khác nhau.

Công ty đầu tư Nhật Bản Metaplanet được thị trường ca ngợi là "MicroStrategy phiên bản Nhật Bản". Kể từ khi khởi động chiến lược Bitcoin vào tháng 4 năm 2024, giá cổ phiếu của họ đã có sự tăng trưởng đáng kinh ngạc, tăng hơn 20 lần. Thành công của Metaplanet có một yếu tố địa phương độc đáo: luật thuế của Nhật Bản cho phép các nhà đầu tư địa phương đầu tư gián tiếp vào Bitcoin thông qua việc nắm giữ cổ phiếu của họ, điều này có lợi hơn so với việc nắm giữ trực tiếp mã hóa.

Trường hợp của công ty Meitu là một cảnh báo rất quan trọng. Vào tháng 3 năm 2021, công ty nổi tiếng với phần mềm chỉnh sửa ảnh này đã công bố việc mua mã hóa, nhưng nỗ lực này không mang lại sự tăng vọt giá cổ phiếu như mong đợi, mà ngược lại, do các chuẩn mực kế toán cũ đã khiến công ty rơi vào vũng lầy báo cáo tài chính. CEO của công ty sau đó đã suy ngẫm rằng, khoản đầu tư này đã phân tán năng lượng của công ty và dẫn đến sự tương quan âm giữa giá cổ phiếu và thị trường mã hóa.

Tại Mỹ, cũng xuất hiện hai loại người bắt chước hoàn toàn khác nhau. Công ty công nghệ y tế Semler Scientific là đại diện cho sự chuyển mình mạnh mẽ, họ đã gần như sao chép toàn bộ kịch bản của MicroStrategy vào tháng 5 năm 2024, và giá cổ phiếu lập tức tăng vọt. So với đó, gã khổng lồ công nghệ tài chính Block do người sáng lập Twitter lãnh đạo đã chọn con đường tích hợp sớm hơn và nhẹ nhàng hơn, với hiệu suất giá cổ phiếu liên quan nhiều hơn đến sức khỏe của các hoạt động tài chính cốt lõi.

Gã khổng lồ trò chơi Nhật Bản Nexon đã cung cấp một trường hợp đối lập hoàn hảo. Vào tháng 4 năm 2021, Nexon thông báo đã mua một lượng Bitcoin trị giá 100 triệu USD, nhưng rõ ràng định nghĩa hành động này là một chiến lược đa dạng hóa tài chính bảo thủ, số tiền sử dụng chưa đến 2% trong kho tiền mặt của họ. Do đó, phản ứng của thị trường cũng cực kỳ bình lặng. Ví dụ của Nexon mạnh mẽ chứng minh rằng, điều làm bùng nổ giá cổ phiếu không phải là hành động "mua coin" mà là câu chuyện "All in" — tức là tư thế quyết liệt của công ty khi gắn kết số phận của mình với tài sản mã hóa.

Chương ba: Chất xúc tác - Giải cấu trúc cơn bão tăng giá của Bitmine

Bây giờ, hãy quay trở lại tâm bão - Bitmine, để tiến hành một cuộc phân tích tỉ mỉ về sự gia tăng giá cổ phiếu chưa từng có của nó. Thành công của Bitmine không phải là ngẫu nhiên, mà là kết quả của một "công thức giả kim" được phối trộn một cách tinh vi.

Đầu tiên là câu chuyện khác biệt của Ethereum. Trong bối cảnh câu chuyện Bitcoin như một tài sản dự trữ của doanh nghiệp không còn mới mẻ, Bitmine đã đi một con đường riêng, chọn Ethereum, cung cấp cho thị trường một câu chuyện mới có tính tương lai và triển vọng ứng dụng hơn. Thứ hai là sức mạnh của "Hiệu ứng Tom Lee". Việc bổ nhiệm người sáng lập Fundstrat, Tom Lee, làm chủ tịch là chất xúc tác mạnh mẽ nhất trong toàn bộ sự kiện này. Sự gia nhập của ông ngay lập tức đã truyền năng lượng lớn về uy tín và sức hấp dẫn đầu cơ cho công ty vốn hóa nhỏ này. Cuối cùng là sự ủng hộ từ các tổ chức hàng đầu. Đợt phát hành riêng này do các tổ chức đầu tư nổi tiếng dẫn đầu, danh sách người tham gia có sự xuất hiện của nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm và tổ chức mã hóa hàng đầu, điều này đã làm tăng cường lòng tin của các nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Chuỗi hành động này cho thấy thị trường của các cổ phiếu đại diện mã hóa loại này đã có tính "tự phản" cao, động lực giá trị của chúng không còn chỉ là tài sản nắm giữ mà còn là "chất lượng" của câu chuyện mà chúng kể và "tiềm năng lan truyền virus". Động lực thực sự là một cocktail kể chuyện hoàn hảo được cấu thành từ "tài sản mới + hiệu ứng người nổi tiếng + sự đồng thuận của các tổ chức".

Chương bốn: Buồng động cơ vô hình - Kế toán, quản lý và cơ chế thị trường

Sự hình thành của làn sóng này không thể thiếu những trụ cột cấu trúc quan trọng nhưng vô hình ở tầng dưới. Làn sóng mua đồng tiền của doanh nghiệp mới vào năm 2025, chất xúc tác cấu trúc quan trọng nhất đứng sau nó chính là quy định mới được Ủy ban Chuẩn mực Kế toán Tài chính Hoa Kỳ công bố: ASU 2023-08. Quy định này có hiệu lực chính thức vào năm 2025, đã thay đổi hoàn toàn cách xử lý kế toán của các công ty niêm yết đối với tài sản mã hóa. Theo quy định mới, các công ty phải đo lường tài sản mã hóa mà họ nắm giữ theo giá trị hợp lý, sự biến động giá trị mỗi quý sẽ được ghi trực tiếp vào báo cáo lợi nhuận. Điều này đã thay thế quy tắc cũ mà khiến các giám đốc tài chính đau đầu, dọn dẹp một chướng ngại vật lớn cho các doanh nghiệp áp dụng chiến lược tài sản mã hóa.

Trên cơ sở đó, lõi hoạt động của các cổ phiếu đại lý mã hóa này nằm ở một cơ chế tinh vi được nhiều nhà phân tích của các tổ chức chỉ ra - "vòng quay chênh lệch giá trị tài sản ròng". Giá cổ phiếu của những công ty này thường giao dịch ở mức cao hơn nhiều so với giá trị tài sản mã hóa mà họ nắm giữ. Sự chênh lệch này mang lại cho họ một "ma lực" mạnh mẽ: công ty có thể phát hành thêm cổ phiếu ở mức giá cao, sử dụng tiền thu được để mua thêm tài sản mã hóa. Do giá phát hành cao hơn giá trị tài sản ròng, thao tác này là "tăng giá trị" cho các cổ đông hiện tại, từ đó tạo ra một vòng phản hồi tích cực.

Cuối cùng, vào năm 2024, ETF Bitcoin giao ngay đã được phê duyệt và đạt được thành công lớn, từ đó làm thay đổi cơ bản bối cảnh đầu tư mã hóa. Điều này tạo ra ảnh hưởng phức tạp kép đối với chiến lược dự trữ của các doanh nghiệp. Một mặt, ETF là mối đe dọa cạnh tranh trực tiếp, lý thuyết sẽ xói mòn mức chênh lệch giá của cổ phiếu đại lý. Nhưng mặt khác, ETF còn là đồng minh mạnh mẽ, chúng mang lại cho Bitcoin nguồn vốn và tính hợp pháp từ các tổ chức chưa từng có, qua đó khiến việc các doanh nghiệp đưa nó vào bảng cân đối kế toán trở nên không còn quá táo bạo và khác thường.

Tóm tắt

Thông qua việc phân tích một loạt các trường hợp này, chúng ta có thể thấy rằng chiến lược dự trữ mã hóa của doanh nghiệp đã chuyển từ một phương tiện phòng ngừa lạm phát nhỏ lẻ thành một mô hình phân bổ vốn mới táo bạo, tái cấu trúc giá trị doanh nghiệp. Nó đã làm mờ ranh giới giữa công ty hoạt động và quỹ đầu tư, biến thị trường cổ phiếu công khai thành một siêu đòn bẩy tích lũy tài sản kỹ thuật số quy mô lớn.

Chiến lược này thể hiện sự nhị nguyên đáng kinh ngạc của nó. Một mặt, những người tiên phong như MicroStrategy và Metaplanet, thông qua việc khéo léo điều khiển "vòng quay chênh lệch giá trị tài sản ròng", đã tạo ra hiệu ứng tài sản khổng lồ trong thời gian ngắn. Nhưng mặt khác, sự thành công của mô hình này gắn liền với sự biến động mạnh mẽ của các tài sản mã hóa và tâm lý đầu cơ của thị trường, rủi ro nội tại cũng lớn không kém. Bài học từ Meitu và cuộc khủng hoảng đòn bẩy mà MicroStrategy phải đối mặt trong mùa đông mã hóa năm 2022 đã cảnh báo rõ ràng cho chúng ta rằng đây là một trò chơi có rủi ro cao.

Nhìn về tương lai, với việc triển khai toàn diện các chuẩn mực kế toán mới và sự thành công của kịch bản "Ethereum + người có sức ảnh hưởng" mà Bitmine đã trình bày, chúng ta có lý do để tin rằng làn sóng tiếp theo của việc áp dụng doanh nghiệp có thể đang hình thành. Trong tương lai, chúng ta có thể thấy nhiều công ty sẽ hướng tới các tài sản kỹ thuật số đa dạng hơn và sử dụng các kỹ thuật kể chuyện trưởng thành hơn để thu hút vốn. Cuộc thử nghiệm vĩ đại này diễn ra trên bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp chắc chắn sẽ tiếp tục tái định hình sâu sắc bức tranh giao thoa giữa tài chính doanh nghiệp và kinh tế kỹ thuật số.