Quốc gia mạng: Sự tiến hóa từ khái niệm đến thực tiễn

Khái niệm quốc gia mạng được một nhà đầu tư nổi tiếng đề xuất lần đầu tiên trong tác phẩm của ông mang tên "The Network State". Ý tưởng này miêu tả một cộng đồng trực tuyến gắn kết cao, có khả năng hành động tập thể, có thể huy động vốn từ đông đảo người dân để mua đất trên toàn cầu và cuối cùng nhận được sự công nhận ngoại giao từ các quốc gia chủ quyền hiện có. Khái niệm này nhấn mạnh việc bắt đầu từ cộng đồng số, dần dần chuyển sang sự hiện diện vật chất, sử dụng công nghệ blockchain để thực hiện quản trị và phân phối tài nguyên, mà không phụ thuộc vào các tổ chức truyền thống.

Nhà sáng lập Ethereum đã nhiều lần thảo luận và ủng hộ khái niệm này, cho rằng blockchain và ý tưởng về quốc gia mạng có sự phù hợp cao, và coi blockchain là cơ sở hạ tầng chính cho quốc gia mạng. Ông thậm chí đã tham gia trực tiếp vào việc khám phá khái niệm này, ví dụ nổi bật nhất là thí nghiệm Zuzalu được khởi xướng vào năm 2023 tại Cộng hòa Montenegro. Đây là một "thành phố nổi" tạm thời kéo dài hai tháng, quy tụ hơn 200 thành viên trong cộng đồng Ethereum, các giám đốc điều hành tiền điện tử, doanh nhân sinh học và nhà nghiên cứu, tập trung thảo luận về các chủ đề như khoa học về tuổi thọ, hàng hóa công và quốc gia mạng. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận trong quá trình phát triển sau này, đặc biệt là về mặt quản trị, vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề như tập trung hóa và tinh hoa hóa.

Với sự hoàn thiện không ngừng của cơ sở hạ tầng, một nền tảng Layer2 đã đề xuất tầm nhìn xây dựng quốc gia chủ quyền số. Quốc gia chủ quyền số này chủ yếu bao gồm ba yếu tố cốt lõi:

1. Những người tham gia và các bên liên quan đa dạng, cuối cùng được thể hiện dưới dạng DAO, hoàn toàn kiểm soát chuỗi về việc nâng cấp giao thức và nắm giữ quỹ.

2. Tài nguyên số có giá trị, chủ yếu chỉ không gian khối và môi trường thực thi của nền tảng này, những thứ này thực chất là hàng hóa số có lợi nhuận cao. Mô hình kinh tế Layer2 cho phép nó giữ lại một lượng lớn doanh thu mạng, với tỷ lệ lợi nhuận gộp giao dịch trung bình vượt quá 95%.

3. Tạo ra khu vực thí điểm kinh tế thông qua việc triển khai tài chính. Khả năng tạo ra và duy trì thu nhập cho phép DAO này tái đầu tư tài sản vào các dự án mới, mà những dự án này lại thúc đẩy nhu cầu về không gian và hoạt động trên nền tảng, hình thành vòng xoay tăng trưởng.

Nếu coi nền tảng này như một quốc gia, chúng ta có thể thấy những đặc điểm sau:

• Áp dụng cấu trúc liên bang, bao gồm một khu vực trung tâm chính và 48 chuỗi phụ.
• Các liên bang có quyền tự chủ cao, có thể tùy chỉnh token Gas, chọn các giải pháp khả dụng dữ liệu, v.v.
• GDP trên chuỗi đạt 200 triệu USD, trong đó ba ứng dụng chính chiếm 40,5% GDP của chuỗi chính.
• DeFi là ngành trụ cột của nó, nhưng đang tích cực mở rộng sang các lĩnh vực RWA, trò chơi, xã hội và nhiều lĩnh vực khác.

Công nghệ blockchain nhằm tái cấu trúc các hình thức tổ chức hiện có, và quốc gia mạng có thể được coi là tầm nhìn cuối cùng của mục tiêu này. Một nền tảng Layer2 nhất định đã xác định quốc gia chủ quyền số là hướng phát triển của mình, điều này chắc chắn là một nỗ lực táo bạo. Những thử nghiệm khu vực và giai đoạn này, cuối cùng có thể mang lại những bước đột phá từ biến đổi lượng sang chất, thúc đẩy việc hiện thực hóa khái niệm quốc gia mạng.